Γραμμένη από τον πατέρα του μεσογειακού νουάρ, Αουγκούστο ντε Άντζελις, Η Δολοφονία του τραπεζίτη δεν μας φέρνει αντιμέτωπους μόνο με ένα πτώμα και τους ύποπτους θύτες, αλλά και με μια κοινωνία που παραδίδεται στον φασισμό. Τη λύση του μυστηρίου αναλαμβάνει ένα πρόσωπο που, αντί να παρακολουθεί φασιστικές φανφάρες, επιλέγει να διαβάζει εν ώρα υπηρεσίας Πόε και Φρόυντ: ο επιθεωρητής Κάρλο ντε Βιντσέντζι, γνωστός και ως "ο Ιταλός Μαιγκρέ".
"Στη χώρα μας δεν γίνονται τέτοια πράγματα, δεν έχουμε ντετέκτιβ, δεν έχουμε μητροπόλεις και κυρίως δεν έχουμε γκάνγκστερ". "Πολύ πιθανόν", απαντούσε ο Ντε Άντζελις, "εμένα όμως μου φαίνεται πως έχουμε και παραέχουμε εγκλήματα". "Αυτά τα πράγματα βλάπτουν τη νεολαία", υποστήριζε το φασιστικό Υπουργείο Λαϊκού Πολιτισμού, "και την ωθούν να διαπράττει εγκλήματα από καθαρή μίμηση και μόνο". "Όχι", έλεγε ο Ντε Άντζελις, "αυτό που βλάπτει είναι η κακή λογοτεχνία".