Λίστα αντικειμένων
Πριν από µερικά χρόνια, η αγγλική εφηµερίδα The Guardian µε κάλεσε να παρουσιάσω το βιβλίο µου Η τέχνη της καθαρής σκέψης, που µόλις είχε µεταφραστεί στα αγγλικά. Ο αρχισυντάκτης Alan Rusbridger µάζεψε τη συντακτική οµάδα και η αίθουσα είχε γεµίσει. Ο Rusbridger ξερόβηξε και είπε βλοσυρά: «Μόλις µπήκα στον ιστότοπό σας και ανακάλυψα ένα µάλλον αµφιλεγόµενο άρθρο σας. Θα θέλαµε να µιλήσετε γι’ αυτό, όχι για το καινούριο σας βιβλίο».
Ξεροκατάπια. Στο άρθρο αυτό πρόβαλλα επιχειρήµατα εναντίον της «κατανάλωσης» αυτού που παρήγαν κάθε µέρα οι παγκοσµίως αναγνωρισµένοι επαγγελµατίες της εφηµερίδας: τις ειδήσεις. Και προσπαθούσα να εξηγήσω γιατί µπορούµε να ζήσουµε καλύτερα χωρίς αυτό το τόσο δηµοφιλές προϊόν. Ανέπτυξα για είκοσι λεπτά περίπου τη θέση που διατύπωνα στο άρθρο και κατέληξα: «Ας το παραδεχτούµε, κυρίες και κύριοι, βασικά εδώ παράγετε διασκέδαση». Σιωπή. Και καρφίτσα να έπεφτε, θα ακουγόταν. Ο Rusbridger µισόκλεισε τα µάτια, κοίταξε ολόγυρά του και είπε: «Θέλω να δηµοσιεύσουµε τα επιχειρήµατα του Dobelli. Σήµερα κιόλας». Ύστερα έκανε µεταβολή και βγήκε από την αίθουσα χωρίς να χαιρετήσει. Τέσσερις ώρες αργότερα, δηµοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του Guardian µια συντοµευµένη εκδοχή του άρθρου µου. Μέσα σε λίγη ώρα 450 αναγνώστες –ο µέγιστος αριθµός από τεχνική άποψη– είχαν γράψει σχόλια. Το άρθρο «Οι ειδήσεις σάς κάνουν κακό» απεδείχθη, παραδόξως, ένα από τα πιο διαβασµένα άρθρα της χρονιάς.
Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας βασίζεται σε αυτό το «αµφιλεγόµενο» άρθρο, αλλά περιέχει περισσότερα στοιχεία: περισσότερες έρευνες για το τι µας κάνουν οι ειδήσεις και περισσότερες συµβουλές για το πώς να απαλλαγούµε από τον εθισµό σε αυτές.
Η ψηφιακή επανάσταση έχει µετατρέψει τις ειδήσεις από ακίνδυνο µέσο ψυχαγωγίας σε όπλο µαζικής καταστροφής εναντίον της κοινής λογικής. Ένα πράγµα µού φαίνεται πολύ σηµαντικό: ο περιορισµός της κατανάλωσης ειδήσεων δεν σηµαίνει πικρία και παραίτηση. Αντιθέτως, σηµαίνει πολλά δώρα: περισσότερο ελεύθερο χρόνο και µια καινούρια µατιά για όσα έχουν πραγµατική σπουδαιότητα και µας κάνουν ευτυχισµένους.
Ρολφ Ντομπέλι
Ξεροκατάπια. Στο άρθρο αυτό πρόβαλλα επιχειρήµατα εναντίον της «κατανάλωσης» αυτού που παρήγαν κάθε µέρα οι παγκοσµίως αναγνωρισµένοι επαγγελµατίες της εφηµερίδας: τις ειδήσεις. Και προσπαθούσα να εξηγήσω γιατί µπορούµε να ζήσουµε καλύτερα χωρίς αυτό το τόσο δηµοφιλές προϊόν. Ανέπτυξα για είκοσι λεπτά περίπου τη θέση που διατύπωνα στο άρθρο και κατέληξα: «Ας το παραδεχτούµε, κυρίες και κύριοι, βασικά εδώ παράγετε διασκέδαση». Σιωπή. Και καρφίτσα να έπεφτε, θα ακουγόταν. Ο Rusbridger µισόκλεισε τα µάτια, κοίταξε ολόγυρά του και είπε: «Θέλω να δηµοσιεύσουµε τα επιχειρήµατα του Dobelli. Σήµερα κιόλας». Ύστερα έκανε µεταβολή και βγήκε από την αίθουσα χωρίς να χαιρετήσει. Τέσσερις ώρες αργότερα, δηµοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του Guardian µια συντοµευµένη εκδοχή του άρθρου µου. Μέσα σε λίγη ώρα 450 αναγνώστες –ο µέγιστος αριθµός από τεχνική άποψη– είχαν γράψει σχόλια. Το άρθρο «Οι ειδήσεις σάς κάνουν κακό» απεδείχθη, παραδόξως, ένα από τα πιο διαβασµένα άρθρα της χρονιάς.
Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας βασίζεται σε αυτό το «αµφιλεγόµενο» άρθρο, αλλά περιέχει περισσότερα στοιχεία: περισσότερες έρευνες για το τι µας κάνουν οι ειδήσεις και περισσότερες συµβουλές για το πώς να απαλλαγούµε από τον εθισµό σε αυτές.
Η ψηφιακή επανάσταση έχει µετατρέψει τις ειδήσεις από ακίνδυνο µέσο ψυχαγωγίας σε όπλο µαζικής καταστροφής εναντίον της κοινής λογικής. Ένα πράγµα µού φαίνεται πολύ σηµαντικό: ο περιορισµός της κατανάλωσης ειδήσεων δεν σηµαίνει πικρία και παραίτηση. Αντιθέτως, σηµαίνει πολλά δώρα: περισσότερο ελεύθερο χρόνο και µια καινούρια µατιά για όσα έχουν πραγµατική σπουδαιότητα και µας κάνουν ευτυχισµένους.
Ρολφ Ντομπέλι
