Παιδαγωγικά

Κατά κοινή ομολογία, η μονογονεϊκότητα αποτελεί ένα θέμα που δεν έχει μέχρι στιγμής αναλυθεί επαρκώς στην ελληνική βιβλιογραφία – είτε σε ό,τι αφορά τα χαρακτηριστικά της ως εναλλακτικής και αναπτυσσόμενης μορφής οικογενειακής οργάνωσης είτε σε ό,τι αφορά τις επιδράσεις που ασκεί στα μέλη της οικογένειας. Το παρόν βιβλίο έχει ως στόχο να καλύψει μέρος του μεγάλου αυτού κενού. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στο παιδί της μονογονεϊκότητας, καθώς οι έρευνες δείχνουν ότι η μορφή οικογενειακής δομής (δηλαδή οι διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στο εσωτερικό του συστήματος και οι αλληλεπιδράσεις-αλληλεξαρτήσεις των μελών του) διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην πνευματική και συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού, στην κοινωνικοποίησή του και στη σχολική του επίδοση, με άλλα λόγια στην ψυχοκοινωνική προσαρμογή του στην οικογένεια και το σχολείο. Με την παράθεση των συμπερασμάτων και των προτάσεων, που γίνεται στο τέλος της μελέτης, επιχειρείται να ενισχυθεί η δρομολόγηση προγραμμάτων εκπαιδευτικής και κοινωνικής πολιτικής που θα διακρίνονται από σοβαρότητα και βαθιά γνώση του φαινομένου. Άλλωστε η ανεπάρκεια γνώσης, κατανόηση, διασάφησης και προβληματισμού για τις διαφόρων ειδών παραμέτρους που έχουν σχέση με τις μονογονεϊκές οικογένειες ήταν και το εύθετο βασικό ερέθισμα για την επισταμένη σπουδή του θέματος. Η εμπειρική έρευνα που διεξάγεται από το συγγραφέα δεν περιορίζεται μόνο στα παιδιά των μονογονεϊκών οικογενειών, αλλά περιλαμβάνει και αυτά των πυρηνικών, καθώς το ζητούμενο δεν είναι να βρεθούν και να εφαρμοστούν εκπαιδευτικές λύσεις και υποστηρικτικά προγράμματα μόνο για τα παιδιά από τις μονογονεϊκές οικογένειες, αλλά για όλα τα παιδιά που παρουσιάζουν δυσκολίες στην ψυχοκοινωνική προσαρμογή τους. Εξάλλου, χωρίς να αρνείται κανείς ότι γεγονότα όπως το διαζύγιο ή ο θάνατος ενός γονέα είναι ιδιαίτερα τραυματικές εμπειρίες για ένα παιδί, στόχος του σχολείου θα πρέπει να είναι η ισότιμη αντιμετώπιση των παιδιών ακόμη και στην επίλυση των προβλημάτων τους. Εάν εξετάζεται ιδιαίτερα ένα εναλλακτικό σχήμα όπως αυτό της μονογονεϊκότητας, αυτό δεν γίνεται με σκοπό τη διάκριση των παιδιών, αλλά τον εντοπισμό των αιτιών, που θα οδηγήσουν σε πιθανότερη διάλυση των δυσκολιών προσαρμογής. Τα σχολεία 21ου αιώνα χαρακτηρίζονται από την ετερότητα των μαθητών τους. Οι μαθητές διαφέρουν όσον αφορά στην φυλή, στη θρησκεία, στην εθνικότητα αλλά επίσης υπάρχουν και μαθητές με αναπηρίες ή που έχουν κριθεί ως να έχουν ειδικές ανάγκες. Η συμπεριληπτική εκπαίδευση είναι μια ιδιαίτερη πρόκληση για τα σχολεία που προσπαθούν να παρέχουν ίσες ευκαιρίες σε όλους τους μαθητές τους. Για να επιτευχθεί αυτό χρειάζεται η εμπλοκή σε αυτή τη διαδικασία των εκπαιδευτικών. Έτσι η συμπεριληπτική εκπαίδευση γίνεται πρόκληση και για τους εκπαιδευτικούς. Σε αυτό το βιβλίο κτίζεται το επιχείρημα ότι η συμπεριληπτική εκπαίδευση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το τι κάνουν οι εκπαιδευτικοί μέσα στις τάξεις τους. Οι εκπαιδευτικοί είναι ο κρίσιμος παράγοντας, εφόσον εκείνοι είναι που εφαρμόζουν τη συμπεριληπτική εκπαίδευση στην καθημερινή πράξη. Το επιχείρημα επομένως είναι ότι οι εκπαιδευτικοί είναι μια πιθανή λύση στο θέμα της ανάπτυξης παιδαγωγικών της συμπερίληψης στα σχολεία και σε αυτό το βιβλίο, μέσα από τα διάφορα κεφάλαια, θα παρουσιαστούν μερικά από τα χαρακτηριστικά που εφόσον τα έχουν οι εκπαιδευτικοί μπορούν να προωθήσουν τη συμπερίληψη.