Ψυχολογία

Η τρίτομη "Ιστορία της σεξουαλικότητας" (Η βούληση για γνώση, Η χρήση των ηδονών, Η επιμέλεια εαυτού) προεκτείνει τις έρευνες των βιβλίων "Η αρχαιολογία της γνώσης" και "Επιτήρηση και τιμωρία".
Στον δεύτερο τόμο ο Φουκώ συνεχίζει την ιστορική του έρευνα για τις ρίζες της δυτικής σεξουαλικότητας. Όμως, όπως εξηγεί στην Εισαγωγή, χρειάστηκε να τροποποιήσει το αρχικό του σχέδιο, προκειμένου να στραφεί στις αρχαίες (ελληνικές και ρωμαϊκές) πηγές και να μελετήσει από ποια πεδία της εμπειρίας και με ποιες μορφές προβληματοποιήθηκε η σεξουαλική συμπεριφορά. Έτσι, η "Χρήση των ηδονών" εξετάζει για ποιον λόγο και με ποιον τρόπο εμφανίστηκε στην Αρχαιότητα μια ηθική μέριμνα για τη σεξουαλική διαγωγή, η οποία φαίνεται εν γένει σημαντικότερη από την ηθική προσήλωση σε άλλους, επίσης ουσιαστικούς τομείς της ατομικής και συλλογικής ζωής, όπως οι διατροφικές συνήθειες και η τήρηση των πολιτειακών καθηκόντων.
Η έρευνα αναπτύσσεται σε όλα τα πεδία που σχετίζονται με τη σεξουαλικότητα και μορφοποιείται ως μια γενική ανθρωπολογία της ηδονής, είτε πρόκειται για τον τρόπο που η ηθική ορίζει τις διάφορες παραμέτρους αυτής της ηδονής είτε για φαινομενικά παρακείμενες και προπαρασκευαστικές πλευρές της ηδονής, όπως η Διαιτητική και όλες οι προφυλάξεις που λαμβάνονται για να αποφεύγονται οι κίνδυνοι και οι απειλές που συνδέονται με τη σεξουαλική διαγωγή. Επιπλέον, ο Φουκώ καταδεικνύει την οικονομία της σεξουαλικότητας και την εγγραφή της σε ένα κοινωνικό και νομικό πεδίο, και μελετά την καταστατική θέση του γάμου, όπως και την οργάνωση της οικιακής εστίας. Τέλος, το βιβλίο ολοκληρώνεται με μια πραγματεία Ερωτικής και έναν στοχασμό περί του αληθινού έρωτα.