Θρησκεία

Στην παρούσα μελέτη, ο δημοφιλέστερος Έλληνας Διαφωτιστής, Αδαμάντιος Κοραής, καταπιάνεται με τη θαυματοπλασία του “αγίου φωτός” της Ιερουσαλήμ. Συγγράφοντας το έργο του στα 1826, προσδιορίζει με θεολογικά κριτήρια την έννοια του θαύματος, τεκμηριώνει με αξιοθαύμαστο τρόπο το ομιχλώδες ιστορικό της εμφάνισης του “αγίου φωτός”, αναδεικνύοντας, παράλληλα, τις ποικίλες πολιτικές, θρησκειολογικές και ανθρωπολογικές πτυχές του ζητήματος.

Η χώρα μας έχει στις μέρες μας ανάγκη, ενδεχομένως περισσότερο από ποτέ, τον ερχομό ενός νέου Διαφωτισμού. Ίσως γιατί οι κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες του 19ου αιώνα δεν ευνόησαν την εγκαθίδρυση των όποιων ιδεών εκφράστηκαν εκείνη την εποχή σχετικά με την απόπειρα επαναφοράς του Ορθού Λόγου στη νεοελληνική ιδιοσυγκρασία. Ως εκ τούτου, η επαναφορά ριζοσπαστικών θέσεων και απόψεων εκπροσώπων του Νεοελληνικού Διαφωτισμού στη Δημόσια Σφαίρα θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ο κατάλληλος πυροκροτητής για αυτόν τον σκοπό. Όλα αυτά, σε ένα περιβάλλον όπου η εκμετάλλευση της άγνοιας και της ψυχοσυναισθηματικής καθήλωσης των θεοσεβών εντείνεται από “επαγγελματίες” που προέρχονται τόσο από τον χώρο της θρησκείας, όσο και από εκείνον της πολιτικής.

Το κατά Κοραή άγιο φως είναι ένα ανάγνωσμα που απευθύνεται σχεδόν σε κάθε συμπατριώτη μας. Είτε πρόκειται για τους αναγνώστες εκείνους που διαμαρτύρονται για την κρατική θρησκοληψία και την επιρροή της επικρατούσας θρησκείας σε κοσμικά ζητήματα, είτε για ανθρώπους περισσότερο κοντά στη θρησκευτική πίστη, που δεν δέχονται, παρ’ όλα αυτά, να ατιμάζεται η κοσμοθεωρητική τους αντίληψη, μεταχειριζόμενοι ως αφελείς.